Handig boekje over de roman

4 juli 2007

De verklarende werken over De meester en Margarita volgen elkaar op. Na het Russische boek van Irina Belobrovtseva en Svetlana Koeljoes is er nu een nederlandstalig boekje van K.U.L.-professor Emmanuel Waegemans. De meester en Margarita. Een sleutel tot de roman heet het, en volgens het colofon hebben Wim Coudenys en Vladimir Ronin meegewerkt aan de redactie. Een beetje snoeverig staat er op de achterflap dat dit boekje de "eerste poging in het Nederlands is om het grootste boek van de 20e-eeuwse Russische literatuur toegankelijk te maken". Sorry professor, maar wij waren eerst! Maar ondanks deze uitschuiver heb ik het met plezier gelezen.

Tweederde van het boekje - een tachtigtal van de 127 pagina’s - vormen de “sleutel” uit de titel. Bezoekers van deze website kennen het concept reeds van de Aantekeningen per hoofdstuk. Per hoofdstuk worden begrippen, namen van personen en plaatsen, citaten en uitdrukkingen verklaard en in hun historische, sociale, economische of culturele context geplaatst. Uiteraard heb je in een boek minder ruimte dan op een website, en dus verklaart Waegemans een kleiner aantal items dan wat u hier kan vinden, maar het blijft boeiende lectuur. Soms omdat de professor een andere benadering heeft, en soms omdat hij zinssneden selecteert die op deze website niet voorkomen.

Een andere beperking van het gedrukte medium is uiteraard ook het volgen van de actualiteit. Zo schrijft Waegemans nog dat het trappenhuis van het Boelgakovhuis volgeschilderd is met graffiti, terwijl de traphal in werkelijkheid nu weer onbehaaglijk netjes in fletsgroen is overschilderd. En zo lees je in het boekje nog dat Andrew Lloyd Webber een musical wil maken van De meester en Margarita, terwijl de bezoeker van deze site weet dat die plannen ondertussen weer opgeborgen zijn.

In zijn inleiding schrijft Waegemans dat zijn boekje zonder veel pretenties gemaakt werd, maar in zijn bedoeling om materiaal aan te reiken om tot een zinvolle lezing te komen is hij echt wel geslaagd. Zelf heb ik vooral genoten toen ik zijn beschrijving las van het klimaat in de Sovjetunie van 1966 waarin De meester en Margarita uiteindelijk toch kon gepubliceerd worden, en hoe de roman toen onthaald werd.

Het wordt uitkijken naar de studiedag over De meester en Margarita die Emmanuel Waegemans op 8 november 2007 in Leuven gaat organiseren. Maar daarover hoort u later méér.

De meester en Margarita
Michail Boelgakov - Een sleutel tot de roman
Emmanuel Waegemans
Antwerpen, Benerus, 2007, 127 p.
ISBN 9789080636361

Het boek kan besteld worden door storting van 12,00 € (port gratis) op rekening nummer 431-0616981-31 van Benerus vzw, Ballaerstraat 106, 2018 Antwerpen, telefoon en fax +32-3-237.80.10 - En indien u na lezing er niet genoeg van krijgt, dan kan u nog veel méér verklaringen lezen in de Aantekeningen per hoofdstuk op deze website.



Deze pagina delen |