Jazz Ballet Valerij Terjosjkin

7 december 2011

Enige tijd geleden had het Jazz Ballet Valerij Terjosjkin in Krasnojarsk (Siberië) aangekondigd dat op 4 december 2011 in de plaatselijke Philharmoniehal de première zou doorgaan van het ballet De meester en Margarita. Daarmee wou het ballet de 120ste verjaardag van Michail Boelgakov vieren.

Art director Olga Sergejevna had een ballet-allegorie gecreëerd waarbij ze zich door de roman had laten inspireren om drie aspecten van de liefde te vertolken: de blije liefde, de duistere liefde, en de liefde die haar ziel verkoopt. Dat zou volgens een eigen concept verlopen: in plaats van de meester zou Boelgakov zelf worden opgevoerd, en in plaats van Margarita zijn drie echtgenotes. De massascènes zouden worden gedanst door de kinderen van de school van het ballet. Er zou gedanst worden op muziek van Igor Korneljoek, die de soundtrack van de TV-reeks Master i Margarita van Vladimir Bortko heeft geschreven, en van Angelo Badalamenti, die internationaal vooral bekend is voor zijn muziek voor de TV-reeks Twin Peaks.

Vlak voor de voorstelling van start zou gaan kregen de toeschouwers tot hun verbazing echter te horen dat ze naar het ballet Beweging voor de waarheid zouden kijken. Hetzelfde ballet weliswaar, maar met een andere titel.

De oorzaak van deze naamsverandering lag in een interventie van Sergej Sjilovskij, de kleinzoon uit een eerder huwelijk van Elena Sergejevna, de derde echtgenote van Michail Boelgakov. Vlak voor de première had hij een brief gestuurd waarin hij liet weten dat hij, als erfgenaam van Boelgakov, geen toelating gegeven had voor deze voorstelling en dat hij ze dan ook zou laten verbieden. Tenzij - wat had u gedacht? - de Philharmonie met geld over de brug zou komen.

Het feit dat de balletvoorstelling geen hervertelling van de plot van de roman bevatte kon Sjilovskij niet deren. “Zonder mijn toestemming kan De meester en Margarita niet gebracht worden”, zei hij in een telefonisch interview met de Komsomolskaja Pravda. “Ik heb verplichtingen tegenover anderen die de rechten op de roman gekocht hebben. Ik hoorde over de voorstelling in Krasnojarsk pas enkele dagen vóór de première. Er had kunnen over onderhandeld worden, maar onderhandelen is een proces, en daarvoor was er onvoldoende tijd. Ik kon niet anders dan de voorstelling verbieden”.

Hoeveel geld Sjilovskij dan wel wou is niet bekend, maar art director Olga Sergejevna liet weten dat het om “een obsceen bedrag” ging. Dus besloten ze om enkele veranderingen door te voeren, en de woorden De meester en Margarita uit de titel te schrappen.

Het is niet de eerste keer dat Sjilovskij stokken in de wielen steekt. Hij lag bijvoorbeeld aan de basis van het feit dat de film Master i Margarita van Joerij Kara uit 1994 pas 17 jaar later in de bioscopen kon vertoond worden. In het jaar 2000 had hij ook de eerste poging van Vladimir Bortko om de roman te verfilmen voor de zender NTV in de kiem gesmoord, waardoor Bortko zijn droom pas vijf jaar later voor de zender Telekanal Rossija zou kunnen realiseren.

Pikant detail: wanneer hij zijn rechten laat gelden voert Sjilovskij vaak het argument aan dat hij de integriteit van de literaire erfenis van zijn illustere grootvader wil bewaken. Maar de grootvader van Sjilovskij was legerofficier Jevgenij Aleksandrovitsj Sjilovskij (1889-1952), die met Elena Sergejevna getrouwd was vóór ze Michail Boelgakov kende. Of, cru gezegd, hij heeft gewoon geluk gehad dat zijn grootmoeder haar man bedrogen heeft toen ze 36 jaar oud was, en dat ze met Boelgakov, haar derde echtgenoot, geen kinderen heeft gehad. Honni soit qui mal y pense...

Klik hier om naar de argumenten van Sjilovskij te luisteren



Deze pagina delen |